عفونت ادراری چه علائم و درمان هایی دارد؟

سیستم ادراری تناسلی زنانه دارای تفاوت های اساسی با سیستم ادراری تناسلی مردانه، می باشد. ورودی کانال واژن و اورترا( پیشابراه) در زنان، فاصله ی بسیار کمی دارد و لذا بروز عفونت ادراری در زنان به نسبت مردان، بیشتر است. در این مقاله به بررسی علل و علائم و روش های درمانی عفونت ادراری می پردازیم. چنانچه تمای دارید در این زمینه بیشتر بدانید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید…

عفونت ادراری چیست؟

به طور کلی، سیستم ادراری بدن همانند سایر نواحی آن، دارای برخی سطوح و مکانیسم های دفاعی خاص برای پیشگیری و مهار ورود باکتری ها یا سایر عوامل بیگانه به آن، می باشد. از جمله مکانیسم ها و سطوح دفاعی موجود در سیستم ادراری زنان می توان به: وجود مخاط حاوی ایمونوگلوبولین ها( Ig A)، PH اسیدی ادرار، آنزیم لیزوزیم موجود در مایع مخاطی، وجود مخاط چسبنده در پوشش اپیتلیومی سیستم ادراری، اشاره نمود. در برخی موارد این سیستم توانایی لازم برای  جلوگیری یا تخریب عوامل بیگانه ی مهاجم را ندارد، لذا این پاتوژن ها می توانند وارد سیستم ادراری شده و باعث بروز عفونت ادراری شوند. طبق مطالب ذکر شده، عفونت ادراری در زنان بیش از مردان رخ می دهد. البته برخی از عفونت های ادراری( فارغ از جنسیت فرد مبتلا) نیز اندوجنوس هستند، یعنی در افراد دارای نقص سیستم ایمنی بروز پیدا می کنند. در این افراد به دلیل نقص ایمنی، باکتری و عواملی که تحت عنوان فلور طبیعی بدن شناخته می شوند، دچار افزایش و رشد بیش از حد شده و باعث ایجاد عفونت ادراری زنان یا سایر افراد، می شوند.

عفونت ادراری زنان

ممکن است برخی از افراد تعریف مشخصی برای بیان عفونت ادراری نداشته باشند. در این رابطه لازم است بدانید، وقتی که هر کدام از بخش های فوقانی یا تحتانی تشکیل دهنده ی سیستم ادراری ( کلیه و لگنچه، میزنای، مثانه، میزراه) دچار عفونت شده باشد، از واژه ی “عفونت ادراری” برای معرفی این اختلال استفاده می شود. منظور از بخش های فوقانی سیستم ادراری، کلیه ها می باشد، در حالی که مثانه و میزراه را به عنوان سیستم ادراری تحتانی می شناسیم. این بیماری می تواند در تمام گروه های سنی ایجاد شده و باعث احساس ناراحتی در فرد شود. برخی از زنان در طول عمر خود بیش از چندین بار عفونت ادراری را تجربه می کنند و حتی در تعدادی از آنها، بروز عفونت های راجعه( بروز مکرر عفونت ادراری) مشاهده شده است. نکته ی بسیار مهم در مورد بروز عفونت ادراری این است که باید هرچه سریع تر برای درمان و بررسی اتیولوژی آن، اقدام نمود. در صورتی که فرایند درمان عفونت ادراری به تاخیر بیفتد، امکان پیشرفت عفونت و گسترش آن تا کلیه و ایجاد آسیب های کلیوی پایدار یا موقتی، وجود دارد. بنابراین به محض مشاهده ی علائم عفونت ادراری زنان یا سایر افراد، باید به بهترین متخصص زنان و زایمان، مراجعه کرده و درمان های لازم انجام گیرد.

 علائم عفونت ادراری زنان

به طور کلی برخی از علائم خاص هنگام ابتلا به عفونت های ادراری، بروز می یابند. از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• Dysuria : دیسوری یا سوزش ادراری یکی از شایع ترین علائم ابتلا به عفونت ادراری می باشد.
• Pelvic pain : درد لگن که به صورت خاص در خانم ها بیش از آقایان مشاهده می شود نیز، به عنوان یکی از لندمارک های ایجاد عفونت ادراری مطرح می شود.
• Oliguria : کاهش میزان حجم ادرار دفع شده می تواند به دنبال ایجاد عفونت در سیستم ادراری رخ بدهد.
• ایجاد بوی بد در ادرار : در برخی از عفونت های خاص امکان تغییر رنگ، بو یا غلظت ادرار وجود دارد. تغییر بو ادرار به خصوص در عفونت های قارچی محتمل است.
• ( hematuria) هماچوری : ورود خون به ادرار به صورت میکروسکوپی یا ماکروسکوپی، می تواند نشانه ی ایجاد عفونت ادراری باشد.
• ( pyuria ) پیوری : به حالتی اطلاق می شود که گلبول های سفید زیادی در ادرار فرد مشاهده شده است. پیوری به شکل های استریل( گلبول های سفید در ادرار دیده شده اند ولی باکتری در آن نیست) و غیر استریل، دیده می شود.
• Frequency : تکرر ادرار یا به عبارتی دیگر، پشت سر هم و با فواصل کوتاه به دستشویی رفتن.

 علل بروز عفونت ادراری زنان

علل و عوامل مختلفی می توانند باعث بروز عفونت ادراری در زنان و سایر افراد شوند. از جمله شایع ترین عوامل ایجاد عفونت ادراری در زنان می توان به: عوامل باکتریایی، علل قارچی، مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک ها( این عامل می تواند باعث از بین رفتن توان دفاعی بدن و باکتری های مفید سیستم ادراری شده، زمینه ی رشد عوامل پاتوژن را افزایش دهد)، بروز سنگ کلیه، آنومالی و اختلال های مادرزادی سیستم ادراری، نقص سیستم ایمنی و ناتوانی آن برای مقابله با عوامل مهاجم و بیماری زا، عوامل ویروسی و برخی از انگل ها، اشاره کرد.

درمان عفونت ادراری

یکی از مهم ترین و شایع ترین عفونت های درگیر کننده ی افراد دارای جنسیت مونث، ” عفونت ادراری در زنان” می باشد. بروز عفونت ادراری زنان، به نسبت سایر عفونت های درگیر کننده ی سیستم های بدن، بیشتر است. در ایجاد عفونت ادراری سیستم تناسلی زنانه، عوامل باکتریایی و قارچی متعددی نقش دارند. یکی از عوامل بسیار موثر در بروز عفونت های سیستم ادراری زنانه، عدم رعایت بهداشت فردی می باشد. در زنانی که از سطح بهداشت فردی پایین تری برخوردار هستند، احتمال بروز “عفونت ادراری زنان” نسبت به سایرین، بیشتر است. البته علاوه بر این مورد، موارد دیگری نیز در بروز و ایجاد عفونت های متعدد سیستم ادراری زنانه موثر هستند، بنابراین لازم است در رابطه با انواع عوامل ایجاد کننده ی عفونت و راه های پیشگیری یا درمان آنها، اطلاعات لازم را بدست آورید.

درمان دارویی عفونت ادراری

در واقع می توان با مراجعه به پزشک و مصرف آنتی بیوتیک، عفونت ادراری را درمان نمود. باید در نظر داشته باشید، مصرف آنتی بیوتیک به صورت خودسرانه می تواند باعث بروز مقاومت آنتی بیوتیکی شده و پلن درمانی شما را دشوار سازد. لذا پس از مشاهده ی علائم عفونت ادراری، باید بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه نموده و فرایند درمان را آغاز کرد.

 درمان خانگی و پیشگیری از عفونت ادراری

از جمله روش های درمان خانگی و پیشگیری از بروز عفونت ادراری می توان به: مصرف مایعات کافی، نگه نداشتن ادرار در مثانه، کمپرس گرم، رعایت بهداشت فردی، تعویض روزانه لباس زیر، رعایت رژیم غذایی مناسب، مصرف مقادیر کافی ویتامین C، مصرف میوه و سبزیجات تازه، استفاده از وان حاوی مقادیر مشخص جوش شیرین یا سرکه ی سیب، اشاره کرد.